SUALA la uchangiaji wa huduma muhimu za kijamii katika nchi yoyote, ni muhimu. Hii pia inahusisha uchangiaji usio wa moja kwa moja kwa njia za kodi na ushuru mbalimbali ambao pia huchangia kuinua na kukuza pato la taifa.

Tunasema uchangiaji wa namna hiyo ni muhimu kwa kuwa kuiachia kazi ya utoaji huduma zote kwa serikali, ni kuipa mzigo serikali ambao haiwezi kuubeba hasa kwa taifa changa kama hili la Tanzania ambalo linahitaji ushirikiano baina yake na watu wake.

Hata hivyo, katika jamii yoyote, wapo watu ambao kwa sababu moja ama nyingine, ni watu wanaostahili kusamehewa kufanya kazi na hao ni kama vilema, watoto na wazee.

Ni kwa kujali hali zao na umuhimu wao kwa taifa, ndio maana wanapata ruhusa za namna hiyo.

Pia, wapo watu wengine ambao pia hali zao, zinahitaji huruma, upendo na utu wa wenzao ili waishi katika jamii huku wakipata huduma na mahitaji muhimu ya kijamii kama chakula, mavazi, elimu na huduma za afya.

Suala la afya ni suala muhimu kwa kila mwanadamu au kiumbe yeyote mwenye uhai.

Ni kwa kujua umuhimu wake, ndio maana hata imekuwapo haja ya jamii kuchangia huduma za afya ili zitolewe kwa ubora unaokaribia kuridhisha kama sio kuridhisha kabisa.

Hata hivyo, licha ya kujulikana umuhimu wa kuisaidia serikali katika suala la uchangiaji wa huduma hiyo ya afya na matibabu, tayari serikali yenyewe ilishatoa msamaha kwa baadhi ya watu ambao imefanya tafiti mbalimbali na kukiri kwa kinywa chake kwamba hawawezi kumudu gharama za matibabu na huduma za afya.

Miongoni mwa watu hao, ni watoto wadogo ambao wameruhusiwa kupata huduma hiyo ya afya bure.

Wengine, ni kundi la waathirika wa magonjwa mbalimbali wakiwamo wakoma, wenye TB, na wagonjwa wa UKIMWI.

Kinachotushangaza na hata kutufanya tujiulize masuala mengi juu ya serikali yetu tukufu ni kwamba, je, watu hao hususani wagonjwa wa UKIMWI ambao ni miongoni mwa wagonjwa wanaoruhusiwa kupata huduma ya afya bure, wanapata huduma hiyo bure kama inavyotajwa?

Inasikitisha sana na pia hali iliyo wazi kwa kila mtu kwamba unapokwenda hospitali, hutakosa kuwakuta wagonjwa ambao ingawa hali zao si mbaya kiasi cha kukaribia kifo, lakini ni mbaya; wakiwa wamepangishwa foleni wakisubiri kumuona daktari na huku wengine wakihaha na kuhofia kukosa matibabu kwa kuwa hawana pesa.

Tunasema hivyo tukiamini kuwa ni mara nyingi wameonekana hata wakathibitishwa kuwa ni waathirika wa UKIMWI lakini, swali linakuja kuwa, ni kwanini wanalipishwa michango ya tiba kama watu wengine?

Ni mara ngapi wamekuwa wakionekana kushikilia vyeti mikononi huku wakiwa hawana muelekeo baada ya kuambiwa gharama za madawa katika madirisha ya hospitali nyingi zikiwamo za serikali ambazo ndilo kimbilio la watu?

Inashangaza mno kuona kuwa wakati mashirika yasiyo ya kiserikali yana mpango wa kueleweka wa kutoa huduma za tiba bure kwa wagonjwa wa UKIMWI, lakini bado ni kitendawili kigumu kwa hospitali za serikali kuonekana kama zisizo na mpango unaoeleweka na wazi wazi juu ya wagonjwa hao.

Ni dhahiri kuwa wagonjwa wa UKIMWI wanapofika katika hospitali hizo za serikali, huchukuliwa sawa na wagonjwa wengine na kuambiwa hakuna dawa na hivyo, waende wakajinunulie wajuako.

Serikali ina maana gani ina posema wagonjwa hao watapata huduma ya tiba bure kama wanapokwenda hawapati hiyo dawa na badala yake wanaelekezwa pa kununua?

Kama serikali ilijua hawana uwezo wa kumudu kuchangia gharama za tiba na ikaondoa madai ya mchango dhidi yao, serikali hiyo hiyo ina mpango gani inapokuwa haina dawa na huku ikijua kuna watu wanaitegemea kwa matibabu ya bure?

Je, dawa zinapokosekana huwa kuna mpango wowote wa kuwasadia kuzipata toka mahali pengine wakati hospitali hizo za serikali zikishughulikia upatikanaji wake?

Tunadhani umefika wakati serikali ikaacha kuwadanganya watu kuwa inawatibu bure wagonjwa wa UKIMWI wakati wanasimama madirishani sawa na wengine kisha kuambulia kuambiwa hakuna dawa.

Huu ni unafiki na ni dhambi kwa Mungu kuwadanganya wagonjwa kama hao kuwa unawatibu bure huku unawaambia hakuna dawa waende wakajitafutie, sasa watafute wapi, na nani awalipie?

Hivi dawa zao zinapokosekana hospitali, hao waliothibitishwa kuwa na UKIMWI, huwa wanapewa walau senti kidogo ili ziwasaidie kutafutia dawa katika hospitali za kibinafsi, au huwa wakiambiwa hakuna dawa unakuwa mwisho wa maneno?

Serikali inaposema inabeba jukumu fulani, ilibebe kweli na sio kusema imebeba kwa maneno na hali kwa vitendo haimo.

Ili kuboresha hali hii hasa kwa wagonjwa wa UKIMWI, ushirikiano baina ya serikali na mashirika yasiyo ya kiserikali (NGOs), hauna budi kuboreshwa kwani kwa sasa haujakuzwa vizuri.

Mfano, Kumekuwapo na madai kuwa kunaendeshwa utafiti katika hospitali ya Lugalo kuhusu dawa ya UKIMWI, lakini mashirika mengi kama Vile PASADA, hayajahusishwa kwa njia moja ama nyingine wakati ni dhahiri kuwa mashirika hayo ndiyo yanayojihusisha na utoaji huduma kiroho na kimwili kwa waathirika wengi wa UKIMWI.

Inabidi serikali kupitia watendaji na vyombo vyake, ijiulize kama kweli ushirikiano baina ya mashirika hayo yasiyo ya kiserikali na serikali yenyewe unaridhisha na kisha ijiulize kuwa NI KWELI WAGONJWA WA UKIMWI WANATIBIWA BURE?

Barabara mbona zinakwanguliwa tu, kila mwaka?